Scholar Hub/Chủ đề/#tế bào diệt tự nhiên/
Tế bào diệt tự nhiên (NK cells) là tế bào miễn dịch bẩm sinh quan trọng, nhận diện và tiêu diệt tế bào nhiễm virus và ung thư không đặc hiệu, chiếm 10-15% tế bào lympho. Được phát hiện từ năm 1970, chúng hoạt động qua hai cơ chế: giải phóng perforin và granzymes, tương tác với thụ thể kích thích hoặc ức chế. Vai trò chính của chúng là kiểm soát nhiễm trùng và giám sát phát triển khối u. Nghiên cứu về NK mở đường cho các liệu pháp điều trị bệnh, như kích thích tế bào hoặc chuyển gen trong điều trị ung thư và cải thiện ghép tế bào gốc.
Tế bào diệt tự nhiên (NK cells)
Tế bào diệt tự nhiên, hay còn gọi là tế bào NK (Natural Killer), là một loại tế bào miễn dịch quan trọng đóng vai trò chủ chốt trong phản ứng miễn dịch bẩm sinh. Được phát hiện lần đầu tiên vào những năm 1970, chúng thuộc nhóm tế bào lympho nhưng khác biệt với tế bào T và B bởi khả năng tiêu diệt tế bào nhiễm virus và tế bào ung thư một cách không đặc hiệu.
Cấu trúc và đặc điểm
Tế bào NK có nguồn gốc từ tủy xương và chiếm khoảng 10-15% tổng số tế bào lympho trong máu ngoại vi. Chúng được nhận diện bởi sự hiện diện của các thụ thể đặc biệt trên bề mặt, chẳng hạn như CD56 và thiếu thụ thể CD3. Với đặc điểm độc đáo, tế bào NK không dựa trên các kháng thể hay quá trình nhận diện kháng nguyên để hoạt động.
Cơ chế hoạt động
Tế bào diệt tự nhiên hoạt động chủ yếu thông qua hai cơ chế: giải phóng các hạt có chứa perforin và granzymes, và thông qua các thụ thể kích thích hoặc ức chế trên bề mặt tế bào. Perforin tạo lỗ trên màng tế bào mục tiêu, cho phép granzymes xâm nhập và khiến tế bào tự hủy.
Ngoài ra, tế bào NK cũng có thể tiêu diệt tế bào mục tiêu thông qua tương tác với các thụ thể kích thích hoặc ức chế, như NKG2D, Ly49 và KIR. Sự cân bằng giữa các tín hiệu từ thụ thể này quyết định khả năng tiêu diệt hay không của tế bào NK.
Vai trò trong hệ miễn dịch
Tế bào diệt tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát nhiễm trùng, đặc biệt là nhiễm virus, và giám sát sự phát triển của khối u. Nhờ khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào bất thường, chúng giúp ngăn chặn sự lây lan của nhiễm trùng và sự tiến triển của ung thư.
Ứng dụng lâm sàng
Trong những năm gần đây, nghiên cứu về tế bào NK đã mở ra nhiều hướng ứng dụng tiềm năng trong điều trị bệnh. Các liệu pháp đang được phát triển bao gồm tăng cường hoạt động của tế bào NK bằng cách kích thích hoặc chuyển gen, sử dụng tế bào NK trong liệu pháp miễn dịch chống ung thư, và cải thiện ghép tế bào gốc.
Kết luận
Tế bào diệt tự nhiên là một thành phần quan trọng của hệ miễn dịch bẩm sinh với khả năng tiêu diệt tế bào nhiễm virus và tế bào ung thư. Hiểu rõ về cấu trúc, chức năng và cơ chế hoạt động của chúng không chỉ giúp nâng cao kiến thức sinh học cơ bản mà còn mở ra nhiều hướng ứng dụng cho y học hiện đại.
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG BỆNH NHÂN UNG THƯ PHỔI KHÔNG TẾ BÀO NHỎ ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ BẰNG LIỆU PHÁP MIỄN DỊCH TỰ THÂN TẾ BÀO DIỆT TỰ (NK)Tạp chí Y học Việt Nam - Tập 502 Số 1 - 2021
Mục tiêu: Đánh giá chất lượng cuộc sống (CLCS) của nhóm bệnh nhân (BN) ung thư phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN) được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch tự thân tế bào diệt tự nhiên (NK). Đối tượng, phương pháp nghiên cứu: 5 BN UTPKTBN giai đoạn III-IV được điều trị bằng liệu pháp miễn dịch tự thân NK. Sử dụng thang điểm EORTC QLQ-C30 để so sánh CLCS của BN tại hai thời điểm trước và sau liệu trình đ...... hiện toàn bộ
#Ung thư phổi không tế bào nhỏ #Chất lượng cuộc sống #Liệu pháp tế bào miễn dịch tự thân #tế bào diệt tự nhiên NK
3. Bước đầu đánh giá tính an toàn của liệu pháp miễn dịch tự thân ở bệnh nhân ung thư phổiTạp chí Nghiên cứu Y học - Tập 172 Số 11 - Trang 23-31 - 2023
Nghiên cứu mô tả, tiến cứu trên 10 bệnh nhân ung thư phổi không tế bào nhỏ được truyền khối tế bào miễn dịch tự thân (tế bào diệt tự nhiên (NK) hoặc tế bào gamma delta T (γδT)), tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội nhằm đánh giá tính an toàn của liệu pháp trong quá trì...... hiện toàn bộ
#Miễn dịch tự thân #tế bào diệt tự nhiên #tế bào gamma delta T #biến cố bất lợi
Ảnh hưởng của liều thấp oxazaphosphorine đến hoạt động của tế bào tiêu diệt tự nhiên ở bạch cầu lympho người Dịch bởi AI Springer Science and Business Media LLC - Tập 29 - Trang 151-153 - 1989
Tác động của cis-4-sulfoethylthio-cyclophosphamide (mafosfamide) đối với hoạt động của tế bào tiêu diệt tự nhiên đã được khảo sát in vitro nhằm làm rõ hơn các cơ chế miễn dịch có thể có liên quan đến sự thoái lui của khối u sau điều trị bằng oxazaphosphorine liều thấp. Kết quả cho thấy độc tính của các tế bào lympho người trong máu không thay đổi hoặc giảm khi các tế bào lympho được tiền xử lý tro...... hiện toàn bộ
#mafosfamide #tế bào tiêu diệt tự nhiên #oxazaphosphorine #miễn dịch #khối u
Kích hoạt tế bào tiêu diệt tự nhiên bởi rituximab trong viêm mạch dị ứng đa giác mạc Dịch bởi AI Springer Science and Business Media LLC - Tập 21 - Trang 1-11 - 2019
Trong vài năm qua, kháng thể chống CD20 rituximab đã làm thay đổi sâu sắc cảnh quan điều trị viêm mạch dị ứng đa giác mạc (GPA). Ở đây, chúng tôi đã nghiên cứu xem liệu các tế bào tiêu diệt tự nhiên (NK) có thể đóng vai trò trong cơ chế hoạt động của rituximab trong GPA hay không. Sự giảm B tế bào, sự giải phóng chứa chất của tế bào NK, và sự biểu hiện của CD69 và CD16 trên tế bào NK đã được đo tr...... hiện toàn bộ
#rituximab #tế bào tiêu diệt tự nhiên #viêm mạch dị ứng đa giác mạc #B tế bào #kháng thể chống CD20
HIỆU QUẢ KHÁNG UNG THƯ CỦA TẾ BÀO DIỆT TỰ NHIÊN TRÊN MÔ HÌNH CHUỘT THIẾU HỤT MIỄN DỊCH MANG KHỐI UNG THƯ PHỔI NGƯỜITạp chí Y học Cộng đồng - Tập 64 Số 1 - 2022
Mục tiêu: Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả kháng ung thư của tế bào diệt tự nhiên (NK) trênchuột thiếu hụt miễn dịch mang khối ung thư phổi người (dòng H460).Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Tế bào NK được hoạt hoá, biệt hoá và tăng sinh trongphòng thí nghiệm đến khi đạt nồng độ ít nhất 107 tế bào/ml. Chuột thiếu hụt miễn dịch (nude mouse)6 - 8 tuần tuổi, số lượng 24 con, được tiêm ghép...... hiện toàn bộ
#Natural killer cell #lung cancer #immunodeficient mouse.
Hướng đến sự ưu tiên của các tế bào lympho xâm nhập khối u ở chuột mang khối u Dịch bởi AI Springer Science and Business Media LLC - Tập 29 - Trang 93-100 - 1989
Xem xét mối quan tâm hiện tại về việc sử dụng các tế bào lympho trong liệu pháp miễn dịch nhận tạo cho bệnh nhân ung thư giai đoạn tiến triển, chúng tôi đã nghiên cứu các mô hình định cư của các tế bào hiệu quả lympho khác nhau ở chuột mang khối u vú. Các huyền phù tế bào đơn từ tế bào lách, tế bào diệt tự nhiên (NK) và tế bào diệt hoạt hóa bởi lymphokine (LAK) được chuẩn bị từ các lá lách của chu...... hiện toàn bộ
#tế bào lympho #liệu pháp miễn dịch nhận tạo #tế bào diệt tự nhiên #tế bào diệt hoạt hóa bởi lymphokine #tế bào lympho xâm nhập khối u #khối u vú
16. Mối liên quan giữa biểu hiện của Hexokinase 2 và virus epstein-barr trong u lympho tế bào nk/tTạp chí Nghiên cứu Y học - - 2023
U lympho tế bào diệt tự nhiên/tế bào T (NK/TL) là một loại ung thư nguy hiểm hiếm gặp bắt nguồn từ sự biến đổi của tế bào diệt tự nhiên và tế bào T, tỷ lệ xuất hiện phổ biến tại các khu vực châu Á. Yếu tố nguy cơ của NK/TL là virus Epstein-Barr (EBV), một thành viên của họ herpesvirus. Biểu hiện của enzym...... hiện toàn bộ
#Hexokinase 2 #Virus Epstein-Barr #u lympho tế bào tiêu diệt tự nhiên/tế bào T